W ramach dialogu eksperckiego z rządem polskim Rada Europy powierzyła pani Evie Solomon, która specjalizuje się w dziedzinie prawa medialnego, oraz panu Jean-François Furnémontowi, pracującemu dla firmy konsultingowej Wagner-Hatfield, byłemu przewodniczącemu EPRA (Europejskiej platformy ciał regulujących), zadanie przygotowania ekspertyzy w sprawie projektu dużej ustawy medialnej, która dotyczy polskich mediów publicznych, obecnie „będącej przedmiotem dyskusji w sejmie”.
Ekspertyza zawiera ocenę zgodności ustawy ze standardami Rady Europy w zakresie swobody wypowiedzi i wolności mediów publicznych.
Sekretarz generalny Rady Europy Thorbjørn Jagland skomentował ekspertyzę w sposób następujący: „To dobry znak, że Polska współpracuje z Radą Europy w tej ważnej kwestii. Mam nadzieję, że dialog ten będzie kontynuowany, dzięki czemu uda się zachować zgodność polskiej ustawy medialnej ze standardami europejskimi”.
Projekt zawiera różne propozycje, które wymagają szczegółowego przedyskutowania i oceny. Nowy system medialny musi działać efektywnie, bez nieuzasadnionej ingerencji politycznej i z poszanowaniem standardów europejskich.
Eksperci Rady Europy stwierdzili, że poprawy wymagają następujące kwestie:
1. Zarządzanie: procedura wyboru i powoływania członków Narodowej Rady Mediów powinna być przejrzysta i uregulowana prawnie oraz powinna zapewniać, aby osoby powołane do jej składu posiadały odpowiednie kwalifikacje, były niezależne od wpływów politycznych i reprezentowały różne grupy społeczeństwa;
2. Treść i misja publiczna: szereg przepisów nowej ustawy dotyczy treści przekazu medialnego i może spowodować ograniczenie pluralizmu i niezależności redakcyjnej. Kontrola redaktorska powinna leżeć w gestii dyrektorów naczelnych. Treści publikowane przez media publiczne muszą odzwierciedlać zróżnicowanie polskiego społeczeństwa i powinny mieć bezstronny i zrównoważony charakter.
3. Ochrona dziennikarzy: należy zrezygnować z obecnej propozycji zbiorowych zwolnień dziennikarzy średniego szczebla.
4. System opłat audiowizualnych: należy wprowadzić pewniejszy system finansowania, przy czym jego reformy powinny być prowadzone w sposób bardziej proporcjonalny, w oparciu o precyzyjniejsze zapisy dotyczące egzekwowania opłat i oceny adekwatności finansowania do zakresu zadań i misji. Zaleca się przeprowadzenie pełnej oceny skutków proponowanego rozwiązania.
17 maja odbyło się konstruktywne spotkanie między ekspertami Rady Europy a wiceministrem kultury i dziedzictwa narodowego Krzysztofem Czabańskim, odpowiedzialnym za reformę mediów publicznych. Podczas spotkania szczegółowo omówiono kwestie podniesione w ekspertyzie, z uwzględnieniem możliwych zmian w projekcie ustawy.
